"Als mantelzorger moet je ook je eigen accu opladen."

Werken zit er voor Miriam niet meer in. Inmiddels heeft ze zelf ook reuma en artrose. Met twee nieuwe heupen, een nieuwe knie en veel last van haar gewrichten, moest ze helaas stoppen in de zorg. Bij de pakken neerzitten is niks voor haar, dus zet ze zich naast het mantelzorgen ook nog in als vrijwilliger bij het FNV en stichting De Zonnebloem.  

Het zorgen voor een ander is sowieso nooit gestopt. Miriam neemt ons mee in haar gezinssituatie: "Ik ben getrouwd en moeder van 4 kinderen. Onze eerste zoon is als baby overleden aan een hartafwijking. Onze jongste dochter is onlangs 35 jaar geworden, maar heeft sinds haar 12de extra zorg nodig. We ontdekten dat ze psychische klachten had en een enorm slecht zelfbeeld. Dat zorgde ervoor dat ze vaak heel slecht in haar vel zit en soms dagen niet uit bed komt. Daarbij heeft ze helaas net als ik, ook reuma. Dat bij haar al voor vergroeiingen in haar vingers heeft gezorgd. Ze woont inmiddels zelfstandig, maar komt nog bijna dagelijks bij ons eten. Gaat het niet goed? Dan blijft ze soms een paar dagen slapen. Ik probeer haar vooral overal bij te betrekken, zodat ze een beetje blijft leven en dingen blijft ondernemen."   

Mantelzorg is een rode draad 

Mantelzorg loopt als een rode draad door het leven van Miriam: "Vier jaar geleden overleed mijn moeder op 95-jarige leeftijd. Mijn zus en ik zorgden samen voor haar. We regelden boodschappen, ziekenhuisbezoeken en hielden haar gezelschap. Ik vond het zwaar om te zien dat ze achteruitging. Toch vond ik het ook heel waardevol. Het waren vaak de kleine dingen die telden en mantelzorg zo bijzonder maken: samen muziek luisteren, een blij gezicht of een knuffel." 

Je moet zelf ook blijven leven 

De grootste zorg blijft de jongste dochter van Miriam: "Ze zit nu gelukkig beter in haar vel, maar er waren periodes dat ze het leven echt niet meer zag zitten. Als ik haar enkele dagen niet spreek, maak ik me gelijk enorm veel zorgen. De angst dat haar iets overkomt is altijd in mijn hoofd aanwezig. Vroeger nog meer dan nu." Toch weerhoudt Miriam dat niet om zelf ook te blijven leven. Miriam gaat graag op vakantie, ook al is dat soms lastig. Miriam: "Het is weleens gebeurd dat we terug moesten komen omdat het thuis niet goed ging. Dat is zwaar, omdat je niet weet hoe je het thuis aantreft. Toch vind ik dat je af en toe je eigen accu moet opladen. Anders raak je zelf uitgeblust." 

Schuldgevoel 

Toch heeft Miriam regelmatig last van een schuldgevoel als mantelzorger. Miriam: "Dan zeggen mensen: 'Je kunt nu toch niet op vakantie?' Of dan zei mijn moeder na een bezoek van 2 uur: 'Ga je nu al weg?'. Zij vond het ook heel lastig als ik langere tijd op vakantie ging, dan zei ze: 'Maar wat als er iets met mij gebeurt?'. Toch ben ik blij dat ik af en toe voor mezelf heb gekozen al die jaren, anders had ik een hele hoop mooie dingen gemist." 

De impact van mantelzorgen 

Mantelzorgen heeft vaak veel impact op je leven, zo ook op dat van Miriam: "Ik heb vaak geprobeerd te verbergen wat het met me deed. Alsof het voor mij vanzelfsprekend was en het me makkelijk afging. Ik denk dat er nog steeds veel mensen in mijn omgeving zijn die niet in de gaten hebben hoe heftig het soms is geweest." Gelukkig heeft Miriam een goede band met haar zus en een aantal goede vriendinnen, met wie ze alles kan delen.  

Miriam: "Ik heb ook wel eens hulp gezocht om het allemaal te verwerken. Ik merk nog steeds dat als ik mijn verhaal vertel, ik emotioneel word." Wat Miriam andere mantelzorgers mee wil geven? Miriam: "Zorg dat je je verhaal ergens kwijt kunt. En je een achterban hebt als je zelf even moet loslaten. Als je alle zorgen nooit kunt loslaten, ga je er zelf aan onderdoor."