Digitale schaamte: herkenbaar of niet?

Wist je dat ongeveer 2,5 miljoen Nederlanders het moeilijk vinden om te werken met digitale apparaten. En iedereen kent wel iemand die geen internet heeft of computer bezit. Digitale uitdagingen komen dus zeker niet alleen voor bij ouderen. Ondertussen schieten de nieuwe digitale middelen als paddestoelen uit de grond. Je ontkomt er niet meer aan in je dagelijkse leven. Denk aan digitale belastingaangifte, online bankzaken en contacten via sociale media. Maar ook op de werkvloer in het gebruik van apps, robotica en patiëntsystemen.

Uitdagingen als je digitaal minder vaardig bent

Als je digitaal minder vaardig bent, kun je je hier best onzeker over voelen en zelfs voor schamen. Dit kan allerlei redenen hebben. Bijvoorbeeld omdat je (denkt dat je) collega’s wel digitaal vaardig zijn. Je bang bent om dom over te komen ‘ want iedereen zal dat nieuwe systeem toch wel snappen’. Of je bang bent om iets kapot te maken of helemaal verkeerd te doen. Misschien wil je ook niemand tot last zijn en daarom geen hulp vragen aan je partner of (klein)kind want ‘zij werken toch dagelijks met die laptop en hebben het zo voor je gepiept. Naast onzekerheid of schaamte kun je ook flink gefrustreerd raken, omdat je taken niet lukken of veel tijd kosten waardoor de werkdruk hoger wordt.

Ben jij digitaal zeker?

Hoe zeker ben jij van je digitale vaardigheden. Of weet je dit eigenlijk niet zo goed?  Digistarters (iemand met minder digitale vaardigheden) herken je aan een aantal gedragskenmerken. Wij zetten ze voor je op een rijtje:

• Angst: Ben je bang om een fout te maken of iets kapot maakt?
• Onzekerheid: Breekt het zweet je al uit als je de computer aanzet? Of heb je al stress als je denkt bij alleen al de gedachte aan een computercursus.
• Vermijdingsgedrag: “Als jij de rapportage even afmaakt, doe ik de was”. Als digitale starter verzin je steeds wel iets om je digitale werkzaamheden te vermijden. 
• Weerstand: Neem ex-minister Hans Wiegel als voorbeeld. Hij betaalt met cash, heeft de iPad die hij kreeg in de kast gelegd en schrijft zijn columns met de hand waarna zijn secretaresse de mail verzorgt naar de Telegraaf. Herkenbaar? 
• Smoesjes: “Ik heb mijn leesbril niet bij me, ik doe het later wel.” Een smoesje is zo verzonnen.
• Doet liever niets waar iemand bij is. Patiëntgegevens verwerk je het liefst als iedereen naar huis is. 
• Schaamte: Je vraagt niet om hulp omdat je verwacht dat anderen hier iets van vinden: ‘Ik ben zeker de slechtste?’”. 
• Afschuifsysteem: “Ik doe het wel even voor je” of “Jij kunt lekker snel typen. Maak jij het verslag even af.” Is het voor jou verleidelijk om het werk door iemand anders te laten doen? 

Herken jij je hierin? Grote kans dat een digitale starter bent. Wil je weten wat voor digitype jij bent? Doe dan de test. Door hulpmiddelen in te schakelen wordt werken met digitale apparaten makkelijker wat zorgt voor meer werkgeluk.

Hulpmiddelen voor digistarters

Als je weet welk digitype je bent, kun je ook gerichter hulp zoeken. Den hierbij aan bijvoorbeeld de volgende mogelijkheden: 

• Vraag je werkgever om hulp 

Vaak is er vanuit je werkgever budget beschikbaar om cursussen of trainingen te volgen. Sommige organisaties hebben tegenwoordig zelfs digicoaches. Dit zijn getrainde collega’s die je kunnen helpen je digitale vaardigheden te vergroten zonder dat je er een hele cursus voor hoeft te volgen.

• Hulprogramma's in de bibliotheek 

Veel bibliotheken hebben activiteiten om volwassenen te helpen beter om te gaan met de computer. Bijvoorbeeld het programma Klik & Tik. Hierbij leren volwassenen omgaan met de computer en internet. Of het programma Digisterker. Hier leer je hoe je omgaat met de digitale overheid. Denk bijvoorbeeld aan belastingen en toeslagen.

• Bel de DigiHulplijn

Heb je vragen over computers, smartphones, internet of digitale diensten? Maar vind je het spannend om een cursus te volgen of heb je meteen hulp nodig? Bel dan gratis met de DigiHulplijn: 0800 1508.

• Tipgids ANBO

Hoe werkt videobellen? En hoe gebruik je social media? De tipgids helpt je op weg en geeft tips over hoe je digitaal contact legt met anderen.