1. Home
  2. Werk-privébalans
  3. Pesten op de werkvloer
  4. 31% van de medewerkers in zorg en welzijn wordt gepest door collega's of leidinggevenden

31% van de medewerkers in zorg en welzijn wordt gepest door collega's of leidinggevenden

8 8 minuten lezen
Overzicht
Onderzoek sociale veiligheid
  • 68 reacties
  • 77 vind ik leuks
Geplaatst door Jamie op 19 april 2024 Jamie
In 2023 kreeg 31% van de werkenden in de zorg- en welzijnssector te maken met pestgedrag op het werk van collega's of leidinggevenden. Een zorgwekkende toename van 72% ten opzichte van 2021. Dat blijkt uit recent onderzoek van PGGM&CO en stichting IZZ op pesten op werk onder 1170 werknemers in zorg en welzijn. 

In 2023 kreeg 31% van de werkenden in de zorg- en welzijnssector te maken met pestgedrag op het werk van collega's of leidinggevenden. Een zorgwekkende toename van 72% ten opzichte van 2021. Dat blijkt uit recent onderzoek van PGGM&CO en stichting IZZ op pesten op werk onder 1170 werknemers in zorg en welzijn. 

Algemene resultaten: 

  • 31% van de medewerkers in zorg en welzijn wordt gepest op werk door collega's of leidinggevenden. 

  • Dat is een toename van 72% in pestgedrag op de werkvloer door collega's sinds 2021. 

  • De impact is groot: 46% raakt van slag, 30% heeft mentale klachten en 20% overweegt zelf een andere baan binnen de sector. 

  • 39% heeft één keer of vaker te maken gehad met ongewenst gedrag door collega’s. 

  • 48% van de medewerkers is ontevreden over de nazorg bij pesten op werk. 

  • Medewerkers ervaren meer gevolgen van ongewenst gedrag door collega’s of leidinggevenden dan door patiënten of bezoekers.   

  • Bijna een kwart van de medewerkers (23%) heeft behoefte aan extra normen, grenzen of gedragsregels.   

  • Medewerkers die te maken krijgen met ongewenst gedrag van collega's, zijn beduidend minder fit. 

 

Dit verstaan medewerkers in de sector onder ongewenst gedrag/ agressie op de werkvloer: 

“Gedrag van anderen waardoor ik mij ongemakkelijk of bedreigd voel.” 

“Verbaal geweld, afblaffen, ongewenste aanraking of fysiek te dichtbij, racistische of seksistisch gedrag.” 

“Grens overschrijdend, schreeuwen, intimideren, pesten, roddelen, negeren, handtastelijkheden en agressie.”  

“Als iemand behoorlijk over mijn grenzen gaat, in psychisch en/of fysiek opzicht.” 

 

Stijging pesten op de werkvloer door collega's 

Iedereen moet kunnen werken in een sociaal, psychisch en fysiek veilige omgeving. Toch heeft vrijwel iedere ondervraagde wel eens te maken gehad met ongewenst gedrag, met name van patiënten/cliënten (84%). Alhoewel ongewenst gedrag van collega's/ leidinggevenden minder vaak voor komt, geeft toch 31% van de ondervraagden aan wel eens tot vaak door hen gepest te worden. Waarvan 15% bestaat uit verbale agressie. Onder andere die cijfers zorgen voor een toename van 72% van ongewenst gedrag ten opzichte van 2021. 

 

Impact pestgedrag door collega's of leidinggevenden is groot 

De impact van het pestgedrag op het werk in zorg en welzijn is groot. Vooral wanneer het pestgedrag afkomstig is van collega's/ leidinggevenden. Zo raakt 46% van slag en heeft 30% mentale klachten. 20% overweegt zelfs een andere baan binnen de sector. Opvallend is dat jongeren van 18-34 jaar vaker mentale klachten ervaren dan werkenden boven de 50 jaar. Het pestgedrag heeft ook directe invloed op de gezondheid van werknemers. Medewerkers die te maken krijgen met ongewenst gedrag van collega's, zijn beduidend minder fit.  

 

Ontevreden over nazorg bij pestgedrag in zorg en welzijn 

Medewerkers durven ongewenst gedrag door collega's of leidinggevenden minder vaak te melden. En van de mensen die een melding maken, blijkt 48% ontevreden over de nazorg bij pestgedrag door collega's/ leidinggevenden. Aan welke nazorg medewerkers behoefte hebben? Opvang door leidinggevenden, professionele zorgverleners, getrainde collega's of een vertrouwenspersoon.  

 

Gebrek aan gedragsregels 

Hoewel het een groot probleem is, geven de ondervraagden aan dat er nog niet overal gedragsregels (bekend) zijn. En dat terwijl gedragsregels juist helderheid bieden over welk gedrag wel en niet aanvaardbaar is. 69% geeft aan dat er wel gedragsregels opgesteld zijn binnen hun organisatie, maar dat er niet altijd ingegrepen wordt bij ongewenst gedrag. Bijna een kwart van de medewerkers heeft behoefte aan extra normen, grenzen of gedragsregels. Weet jij hoe dit binnen jouw organisatie geregeld is? 

 

Achtergrondkenmerken onderzoek 

Het onderzoek naar pestgedrag is uitgevoerd onder 1170 werkenden in de zorg- en welzijnssector van 16 t/m 26 november 2023. Hieronder zie je de sectoren waarin de ondervraagden werkzaam zijn en de grootte van de organisatie.  

 

Pesten op werk kenmerken

 

Conclusie pesten op werk 

Medewerkers in zorg en welzijn zijn zonder twijfel bevlogen, oftewel toegewijd, te noemen. Met een bevlogenheidsscore van 4.1 (op een schaal van 5) zijn mensen in deze sector trots op hun werk. Deze bevlogenheid kan alleen behouden worden door zowel fysiek als mentaal goed voor deze mensen te zorgen. En volgens Anouk ten Arve, Expert arbeid & gezondheid, begint dit bij een veilige werkomgeving. Anouk: "De cijfers zeggen genoeg, we moeten in actie komen tegen onderling pestgedrag op de werkvloer. We moeten van onbewust bekwaam naar bewust bekwaam. Oftewel ons bewust zijn van ons gedrag en wat dit met een ander doet. Heb oog voor elkaar en kijk hoe iemand reageert op bijvoorbeeld een grap. We moeten alles durven te bespreken, maar dit is in de praktijk vaak lastig. Zit je ergens mee? Bespreek dit dan eerst uit met een collega die je vertrouwt. Kom in beweging, ook al is het maar een kleine stap. We doen het samen, want alleen samen kunnen we een einde maken aan pestgedrag in de zorg- en welzijnssector!" 

Benieuwd naar het hele onderzoek? Je bekijkt alle onderzoeksresultaten hier. 

Reageren

Reageer hieronder op het artikel. Je ingevulde voornaam is te zien bij je reactie.

Dit formulier is beveiligd met reCAPTCHA en Google's Privacybeleid en Servicevoorwaarden zijn van toepassing.

Reactie

  • Claudia
    Helaas te laat, heeft mij oa ptss opgeleverd, en het heeft even geduurd voordat de diagnose gesteld werd en ik het aan zou kunnen er nog iets mee te doen bv ivm. Psycho sociale arbeidsbelasting. 5 jaar waren voorbij en dat terwijl de arbo nog wist te vertellen nee u heeft 10 jaar de tijd om de werkgever aansprakelijk te stellen. Ik was minder gaan werken om maar te kunnen blijven werken.... en helaas een jaar later ziektewet dus veel minder uitkering. En dat na 27 trouwe dienst. er is geen inspanning geleverd om mij zelfs tegemoed te komen en aanpassingen te doen,ik ben inmiddels arbeidsongeschkt!
  • Jamile
    De buitenlandse mensen worden voor hun taalgebruik verpest want sommige woorden zijn moeilijk om de uitspreken en wordt heel anders gezegd.
  • Sonja
    Je zou denken, dat juist in de zorgsector samenwerking goed zou verlopen, maar wat ik nu lees is echt verschrikkelijk. Vooral het pesten van een leidinggevende. Waar gaat dit allemaal naartoe. Hier moet echt een halte aankomen.
  • Lucia
    Ik vraag me af of in dit onderzoek een normale correctie van een leidinggevende of ter verantwoording roepen ivm niet ( correct) uitvoeren van opdrachten ook onder pestgedrag wordt geschaard.
  • Germaine
    Dit onderzoek is mn gericht op actief en op de persoon gericht grensoverschrijdend gedrag. Ik mis in dit verhaal een andere vorm nml uitsluiting of het effect van een bepaalde groepscultuur vriendjespolitiek waarin het slikken of stikken kan zijn of waarin het wangedrag onbespreekbaar is. Eerlijk gezegd vind ik bewust bekwaam zijn voorwaarde voor professionaliteit. Onbewust bekwaam is in mijn ogen onprofessioneel. Ik heb veel ervaring met het werken in teams waarin er sprake is van onbewust bekwaam en grootste boosdoener daarin is bv dat onder werkdruk zelfzorg in de vorm van intervisie en supervisie vaak als eerste vervalt.
  • mokkie
    Meerdere malen gepest én gediscrimineerd op leeftijd.
  • Joyce
    Ik heb wel een donkere kleur, maar kreeg van een een Nederlandse collega te horen dat men mij niet mocht ,ik ben bijna depressief geworden omdat er familie was die zo punctueel was en altijd mij moest hebben al was ik niet op t werk,mijn manager deed er niets mee, tot zij met pensioen ging en iemand anders in haar plek kwam .Toen maakte ik t aan de nieuwe manager kenbaar zo kwam er een oplossing om t verhaal kort te maken, t escaleerde.
  • Dominique
    Ik schrik van deze stijging. Er moet echt iets gaan veranderen
  • Trees
    Zelf in 47 jaar werken in de zorg maar 1x last van gehad. Na mijn scheiding. Na advies van zoon dat ik mijn mond weer open moest doen (besefte ik dat ik onzeker was) meteen weer assertief opgesteld en de desbetreffende persoon aangepakt. Daarna geen last meer ervan gehad. Het is beter en goedkoper de pestkoppen aan te pakken en leren met hun medewerkers om te gaan. Zij zijn in kleinere getallen aanwezig. Dat is eenvoudiger en ook fijner voor henzelf. Het zijn nl geen geliefde personen. Staan aan het einde van de rit zoals ik heb ervaren alleen in de wereld😔
    • henny71
      Ik stelde me assertief op tegen een leidinggevende. Pakte totaal verkeerd uit, hij gebruikte z'n machtspositie , kon niet tegen kritiek. Kwam me duur te staan.
  • Trees
    Dit pesten komt op overal voor. Onzekerheid wordt "gestraft" met pesten". Grof gezegd.
  • Marion
    Fantastisch onderzoek naar bevindingen pestgedrag op de werkvloer. Investering in verplichte professionele teambuilding per vakgroep is een opstapje naar begrip en andere manier van communiceren. De pester of slachtoffer hebben beiden ander gedrag nodig inzicht kan dit veranderen. Soms moeten “rotte appeltjes” uit een team gehaald worden om de rest vrijheid vrijheid van zich openstellen te geven. Teamleiders moeten vaker onder de loupe om hun eigen manier van communicatie ook deze tak heeft bijscholing nodig op gebied van veilig werken! Mijn ervaring binnen ggz. Herhalingen van scholing op dit gebied is een must! Succes met jullie prima acties! Groetjes Marion Dassen Tilmans
    • henny71
      Slachtoffer heeft ander gedrag nodig?
    • Dominique
      Zet je nu echte het slachtoffer als zijnde dat hij/ zij het zelf uitlokt? Dat gaat wel heel ver
  • Andre
    Het pesten wordt voor een deel veroorzaakt door andere mentaliteiten, minder verdraagzaamheid en minder tolerantie. In de laatste 5 tot 10 jaar zijn best veel instromers in de zorg gekomen, die zijn opgegroeid in een andere cultuur of ander land. Daar waar integratie, ook in een werkgemeenschap niet lukt, of wordt afgewezen, leidt dat op de werkvloer niet zelden tot spanningen.
    • Marion
      Beste André, zeker te weten dat door al die tekorten op de werkvloer andere culturen andere leefgewoontes meespelen vaak door onwetendheid onbegrip en dat is knap lastig. Het zal een cultuuromslag qua begrip voor iedereen noodzakelijk maken in het communiceren ook daar is professionele begeleiding noodzakelijk om pesten in ieder geval te beperken.
  • Hans
    ROKEN MAG NIET GEROOK WORDEN IN HET ZIEKENHUIS, OVER AL WAAR ER GEWERKET IN ALLE MEDIZIJNZE GEBOUWEN
  • Ria
    Ongewenst gedrag en agressie zijn iets anders dan pesten. Beide ontoelaatbaar, maar wezenlijk verschillend. Mijn indruk is dat deze zaken in dit onderzoek op één hoop zijn gegooid. En anders is de opzet van dit onderzoek mij niet duidelijk geworden.
  • Jan
    Pesten is niet alleen van deze tijd. En ik kan mij niet aan de gedachte onttrekken dat de pester ook mogelijk uit onmacht handelt. Zich wil profileren. Wat niet betekent dat ik het pesten wil bagatelliseren. Wil je dit aanpakken, heb oog en aandacht voor de gepeste, maar pak het probleem aan bij de bron.
  • Joke62
    Ik werd langere tijd gepest op mijn werk in een hospice waar ik als vpk werkte. Het bestond voornamelijk uit roddelen,ongegronde kritiek, achter mijn rug praten over mij. Nooit rechtstreeks maar via via. Geprobeerd om er boven te staan maar uiteindelijk ben ik weg gegaan. Blijf er nog altijd een naar gevoel over houden. Kon geen van de collega’s vertrouwen ook de leidinggevende niet die werd beïnvloed door de collega’s!
  • doreen
    Ik zie nergens de reden v d stijging staan. En waarom pesten mensen. Pesters verplicht op cursus sturen. Bij blijvend pestgedrag overplaatsing of ontslag. Deze mensen vergallen het werkplezier en zorgen voor nog meer leegloop in de zorg.
  • Maria
    Ik werd gepest tijdens mijn BBL opleiding . Als oudere leerling werd er door jongere, reeds opgeleide collega's, veel over mij geroddeld. Er werden zelfs valletjes opgezet om mij te laten falen. De werksfeer was ronduit onbetrouwbaar. Na het behalen van mijn diploma ben ik dan ook direct een andere baan gaan zoeken.
  • Joan
    Deze toename van pestgedrag is verklaarbaar. Namelijk onze maatschappij is te tolerant geworden. Er worden te weinig of geen grenzen getrokken naar mensen toe met onbeschoft, agressief en normoverschrijdend gedrag. Alles schijnt te mogen en als je een ander aanspreekt op overschrijdingen van grenzeloos of agressief gedrag dan is de ander direct beledigd en reageert agressief. We hebben zo langzamerhand een normenloze samenleving. Een doorgeschoten cultuur waarin mensen elkaar geen feedback of kritiek mogen geven. Ik vind het zorgelijk en trek me als gepensioneerde steeds meer terug. Ook op de opleidingen in de gezondheidszorg wordt te weinig aandacht besteed aan gesprekstechnieken en sociale vaardigheden. Zeker in de coronatijd zijn deze vaardigheden niet geoefend omdat alles digitaal moest en op afstand. Helaas zijn er ook teveel ZZP-ers die de dienst uitmaken en puur werken om geld te verdienen maar niet meer met hun hart werken. Alles moet evidence based en dat wordt zo overdreven dat de liefde voor de medemens verdwijnt. Ikke ikke en de rest kan stikken. Ik ben blij dat ik mijn werkzaamheden als verpleegkundige en vertrouwenspersoon nog in een andere tijd met meer regels en normen heb mogen uitoefenen!
    • Annemiek
      Helemaal eens Joan. We lopen op eieren om alle verschillen te accepteren maar ondertussen verdwijnt de norm van medeleven en empathie als t gaat om zuinig te zijn op elkaar op de werkvloer. Met elkaar praten ipv over elkaar en elkaar bemoedigen ipv af kraken is een echt gemis onder de aanstormende zorgwerkers Ze zijn “super”gemotiveerd maar kennen nog nauwelijks fatsoenlijke omgangsvormen. Waar ik benieuwd naar ben is of dit onderzoek ook op de plek komt waar de wortel zit van dit nu overheersende intolerante werkklimaat dat geen ruimte maakt voor echt respect en acceptatie van elkaars eigenheid. Komt dit bij HR management of directie? Of op de werkvloer zelf terecht? Bij de OR? Geweldig onderzoek maar nu de follow up! Ik vertrouw dat die er komt waarvoor dank van een weggepeste herintreder.
  • KittyB
    Een goed en duidelijk geschreven artikel met een zeer trieste inhoud. Ik ben geschrokken van het percentage in toename pestgedrag. En dat in zo'n prachtig beroep. Onbegrijpelijk.